www.TheSeaNation.gr

Λιμάνια με γεωστρατική σημασία προσελκύουν…

Επανέρχεται στο προσκήνιο η γεωπολιτική, και όχι μόνο σημασία, των επενδύσεων σε λιμάνια κομβικής σημασίας για την διεθνή οικονομία και το εμπόριο στο πέταλο της Ανατολικής Μεσογείου.

Στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος βρίσκονται στο πεδίο της Μεσογείου αλλά και της ανατολικής Ευρώπης τα ελληνικά λιμάνια του Βόλου και της Αλεξανδρούπολης όπου υπάρχει καταγεγραμμένο το έντονο ενδιαφέρον του αμερικανικού παράγοντα να πάρει υπό τον έλεγχό του τα δύο στρατηγικής σημασίας λιμάνια και δευτερευόντως το λιμάνι της Καβάλας με «επικουρικό λόγο» σε σχέση με την Αλεξανδρούπολη. Την ίδια στιγμή η Ινδία, παρά το γεγονός ότι έχουν «πέσει επάνω της» γερμανικά και ιταλικά συμφέροντα να επενδύσει σε γερμανικά ή και ιταλικά λιμάνια και όχι στα ελληνικά για τον δικό της «θαλάσσιο δρόμο» προς την Ευρωπαϊκή αγορά, και όχι μόνο, συνεχίζει να εξετάζει την περίπτωση του Βόλου αλλά και την περίπτωση ανάπτυξης in land port στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας. Θεσσαλονίκη και Πειραιάς παραμένουν πάντα στο προσκήνιο καθώς οι κινήσεις των επενδυτών στα δύο αυτά μεγάλα λιμάνια παραμένουν στο μικροσκόπιο για ευνόητους λόγους. Αν και δεν προμηνύεται κάποια αλλαγή για αυτά τα δυο λιμάνια τα σενάρια δίνουν και παίρνουν για το πότε και αν αυτά θα βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας με φόντο τα όσα έχουν καταγραφεί με τα λιμάνια ένθεν κακείθεν της Διώρυγας του Σουέζ. Κίνα, Ινδία, ΗΠΑ αλλά και Γερμανία και Ιταλία φαίνεται να «στροβιλίζονται στο βαλς» των επενδύσεων οικονομικών και γεωπολιτικών έχοντας στραμμένο το «βλέμμα στους Χούθι» καθώς το άνοιγμα της Ερυθράς Θάλασσας θα σήμαινε την ολική επαναφορά στην π.χ (προ Χούθι) εποχή με ότι αυτό θα σημάνει για τον Πειραιά αλλά και τα γειτονικά Ιταλικά λιμάνια.
Την ίδια στιγμή όσον αφορά στα τεκταινόμενα στη Μεσόγειο δεν έχει περάσει απαρατήρητο ότι τα ΗΑΕ έχουν επενδύσει σε Αιγυπτιακά λιμάνια.
Η Αίγυπτος έχει συνάψει μια σειρά συμφωνιών με την AD Ports και την DP World, οι οποίες, συνολικά, έχουν θέσει τις δραστηριότητες και την παραγωγή εσόδων από τα κύρια λιμάνια και τις ναυτιλιακές υπηρεσίες εφοδιαστικής της Αιγύπτου στα χέρια των Εμιράτων για το άμεσο μέλλον - σε αντάλλαγμα για επενδύσεις κεφαλαίου και πληρωμές εκ των προτέρων.
Στην τελευταία συμφωνία, η Abu Dhabi Ports Group υπέγραψε 50ετή συμφωνία που καλύπτει τη βιομηχανική ζώνη και την εφοδιαστική ζώνη East Port Said στο βόρειο άκρο της διώρυγας του Σουέζ, η οποία επιτρέπει στην AD Ports να κατασκευάσει και να λειτουργήσει ένα νέο τερματικό σταθμό ναυτιλίας και κρουαζιερόπλοιων. Η AD Ports έχει ήδη υπογράψει 30ετή συμφωνία που καλύπτει ένα λιμάνι πολλαπλών χρήσεων στο Safaga, στο μέσο της ακτής της Ερυθράς Θάλασσας της Αιγύπτου, και μια 15ετή συμφωνία για δύο τερματικούς σταθμούς τσιμέντου στο West Port Said και στο El Arish. Η AD Ports σχεδιάζει επίσης δύο τερματικούς σταθμούς κρουαζιερόπλοιων στη Χουργκάντα και το Σαρμ Ελ Σέιχ στην Ερυθρά Θάλασσα και κατασκευάζει ένα ολοκληρωμένο πάρκο εφοδιαστικής στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας.
Το 2022, η DP World υπέγραψε παρόμοια συμφωνία που καλύπτει το λιμάνι της Sokhna στο βόρειο άκρο της Ερυθράς Θάλασσας, 25 μίλια νοτιοδυτικά της εισόδου του καναλιού στο Port Suez. Με μια αρχική επένδυση 80 εκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή ενός πάρκου εφοδιαστικής, η DP World δεσμεύεται να κατασκευάσει μια δεύτερη λεκάνη και προβλήτα, με εγκαταστάσεις υγρού χύδην φορτίου, εξειδικευμένη αποθήκευση, διυλιστήριο ζάχαρης και εγκατάσταση χειρισμού ζώων, όλα συνδεδεμένα με μια προγραμματισμένη βιομηχανική ζώνη δίπλα. Η πρώτη φάση είναι ήδη λειτουργική. Η DP World υπέγραψε επίσης μνημόνιο κατανόησης στα τέλη του 2024 για την οικοδόμηση ζώνης ελεύθερου εμπορίου στη νέα διοικητική πρωτεύουσα της Αιγύπτου.
Η AD Ports ανήκει στο Αμπού Ντάμπι και η DP World ανήκει στο Ντουμπάι, πράγμα που σημαίνει ότι οι κρατικές οντότητες των ΗΑΕ θα έχουν έλεγχο της εφοδιαστικής στην Αίγυπτο για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτό ταιριάζει με τον στρατηγικό στόχο των ΗΑΕ να κυριαρχήσουν στις εμπορικές οδούς από τον Κόλπο μέσω του Bab el Mandeb στη Μεσόγειο, μια εμπορική διαδρομή στην οποία τα ΗΑΕ εξαρτώνται για την επιβίωσή τους. Σε όλο το μήκος αυτής της εμπορικής διαδρομής, τα ΗΑΕ έχουν επενδύσει στον στρατιωτικό έλεγχο, κατασκευάζοντας αεροδρόμια στη Socotra, το Perim και την Asmara, και σχηματίζοντας στρατιωτικές συμμαχίες με κυβερνήσεις και πολιτοφυλακές που ελέγχουν την ακτογραμμή. Αυτή η στρατηγική εξυπηρετεί επίσης έναν εμπορικό σκοπό: από την τελευταία καταμέτρηση, η DP World χειρίζεται περίπου το 10% της παγκόσμιας χωρητικότητας εμπορευματοκιβωτίων, με δραστηριότητες σε 34 έθνη σε όλο τον κόσμο.
Η Αίγυπτος έχει αντιμετωπίσει κάποια κριτική για το χρέος, για επενδύσεις σε έργα υποδομής «ματαιοδοξίας» όπως το Νέο Διοικητικό Κεφάλαιο και για την εύνοια στρατιωτικών εταιρειών σε μεγάλα έργα. Αλλά για την Αίγυπτο, η σύναψη συμφωνιών όπως αυτές με τις οντότητες των ΗΑΕ φέρνει επενδύσεις κεφαλαίου στη χώρα χωρίς να επηρεάζει το επίσημο ισοζύγιο εξωτερικού χρέους και με την πάροδο του χρόνου θα ανακτήσει τον έλεγχο των πολύ βελτιωμένων λιμενικών υποδομών. Προς το παρόν, η Αίγυπτος οφείλει στο Διεθνές Ταμείο Χρήματος 11 δισεκατομμύρια δολάρια (ο δεύτερος μεγαλύτερος οφειλέτης πίσω από την Αργεντινή) και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ στο τέλος του 2024 ήταν 91%. Αλλά αυτό μειώθηκε από το 96% το 2023 και ήταν καλύτερο ποσοστό από αυτό των ΗΠΑ (98%) ή του Ηνωμένου Βασιλείου (98%).
Βραχυπρόθεσμα, το κύριο δημοσιονομικό πρόβλημα της Αιγύπτου είναι η απώλεια εσόδων από τη Διώρυγα του Σουέζ, που επηρεάζεται από τις επιθέσεις των Χούτι στη ναυτιλία στην Ερυθρά Θάλασσα. Τα έσοδα της διώρυγας μειώθηκαν από 9,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022-23 και 7,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023-24 σε εκτιμώμενα 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024-25. Η κατάπαυση του πυρός μεταξύ των ΗΠΑ και των Χούτι είναι απίθανο να αποκαταστήσει την κυκλοφορία της διώρυγας στα προηγούμενα επίπεδα για κάποιο χρονικό διάστημα. Η Αίγυπτος έχει επενδύσει 8 δισεκατομμύρια δολάρια στη βελτίωση της διώρυγας από το 2014 και ήλπιζε σε σημαντική αύξηση των εσόδων ως απόδοση της επένδυσής της.

Υπενθυμίζεται επίσης ότι η Συριακή κυβέρνηση και η DP World υπέγραψαν πρόσφατα μνημόνιο αξίας 800 εκατομμυρίων δολαρίων για την ανάπτυξη του λιμανιού της Ταρτούς της Συρίας. Η συμφωνία για την ανάπτυξη, διαχείριση και λειτουργία ενός τερματικού σταθμού πολλαπλών χρήσεων στην Ταρτούς περιλαμβάνει συνεργασία για τη δημιουργία βιομηχανικών ζωνών και ζωνών ελεύθερου εμπορίου. Η Συρία επιδιώκει να προσελκύσει ξένες επενδύσεις για να ενισχύσει την οικονομία της και η συμφωνία υπογράφηκε την ίδια εβδομάδα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε σχέδια για άρση των κυρώσεων στη Συρία. Νωρίτερα αυτό το μήνα, η CMA CGM υπέγραψε 30ετή συμφωνία με τη συριακή κυβέρνηση για την ανάπτυξη του λιμανιού της Λατάκειας.

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.