Οι Τάσεις των Βάσεων στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού
- Λεπτομέρειες
- Κατηγορία: ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
- Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 02 Σεπτεμβρίου 2015 16:54
Επαμεινώνδας Ε. Πανάς
Συντ. Καθηγητής
Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
ΓΕΝΙΚΑ
Οι επιδόσεις μαζί με τις προτιμήσεις των υποψηφίων σπουδαστών αποτελούν κριτήρια διαμόρφωσης των Βάσεων Εισαγωγής τους στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση.
Βέβαια, κυρίως τα τελευταία πέντε χρόνια, οι υποψήφιοι εκτός από την απόφασή τους για την προτίμηση της Σχολής τους, αποφασίζουν συγχρόνως και για τη μελλοντική τους επαγγελματική πορεία. Όταν λοιπόν βλέπουν, λόγω της οικονομικής κρίσης, ότι η ανεργία των νέων, καθώς και η φυγή νέων επιστημόνων στο εξωτερικό αυξάνεται συνεχώς, τότε η απόφαση της επιλογής σπουδών και επαγγελματικής πορείας , ίσως να είναι από τις σημαντικότερες αποφάσεις της ζωής τους.
Προφανώς, κάποιος μπορεί να αναζητήσει και αρκετούς άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την τελική απόφαση ενός υποψηφίου.
Οι προτιμήσεις των υποψηφίων μετά από προσεκτική ερευνητική διαδικασία διαφόρων εναλλακτικών επιλογών ταυτοποιείται με τη συμπλήρωση των μηχανογραφικών τους δελτίων. Λόγω της οικονομικής κρίσης των τελευταίων έξι ετών, βαρύνουσα σημασία για την επιλογή Σχολής ή Τμήματος από τον υποψήφιο έχουν οι εργαστηριακές επιλογές.
Ειδικότερα φέτος, οι υποψήφιοι συμπλήρωσαν το μηχανογραφικό τους δελτίο σε μια περίοδο που η ελληνική οικογένεια, αλλά και ο ίδιος ο υποψήφιος, αντιμετώπισαν πρωτόγνωρες καταστάσεις με ουρές στις Τράπεζες, capital controls και γενική ανασφάλεια. Η γενική κατάσταση με μεγάλη πιθανότητα επηρέασε και τον υποψήφιο και την οικογένειά του. Με τους οικογενειακούς μισθούς να έχουν μειωθεί σημαντικά, η συντήρηση ενός δεύτερου νοικοκυριού μακριά από τους γονείς, περιορίζει τις εκτός του τόπου κατοικίας επιλογές.
Αυτό το ζοφερό περιβάλλον συμβάλλει στην ψυχολογία του υποψηφίου που τη στιγμή της επιλογής του υπολογίζει συγχρόνως και το ρίσκο της επιλογής γνωστικού πεδίου χωρίς αντίκρισμα στην αγορά εργασίας.
Η παρέμβαση των γονιών στην επιλογή Τμήματος ή Σχολής σήμερα είναι σημαντική λόγω ακριβώς της δυσχερούς οικονομικής τους δυνατότητας, αλλά και της αίσθησής τους σχετικά με την αγορά εργασίας. Τελικά, ο υποψήφιος παίρνει την τελική απόφαση της επιλογής του, αφού έχει συζητήσει με τους φίλους του, τους γονείς του, τους δασκάλους του.
Παράλληλα, ο υποψήφιος έχει πάρει πληροφορίες από τα κοινωνικά δίκτυα.
Όμως, εκτός από το μειωμένο οικογενειακό εισόδημα, ένας άλλος σημαντικός παράγοντας αναπτύχθηκε σ' αυτές στις εισαγωγικές εξετάσεις: η απασχόλησή. Παρατηρώντας ότι ο αριθμός των ανέργων πτυχιούχων συνεχώς αυξάνεται, το κριτήριο επιλογής που αποτελεί πρώτη ιεράρχηση των περισσότερων υποψηφίων είναι η άμεση απασχόληση. Στη σκέψη τους διαμορφώνεται η άποψη ότι δε θα ήθελαν να γίνουν άλλο ένα μέλος των "ανέργων πτυχιούχων".
Οι δέκα Σχολές με τις υψηλότερες βάσεις για το 2015 καθορίζουν και την απάντησε σε ένα πιθανό ερώτημα αν ισχύουν τα πιο πάνω. Στον Πίνακα 1 παρουσιάζονται τα δεδομένα:
Πίνακας 1: Οι 10 Σχολές ΑΕΙ με τις υψηλότερες βάσεις, το 2015
Από τον Πίνακα 1 προκύπτει ότι:
• έξι από τις δέκα Σχολές με τις υψηλότερες βάσεις ανήκουν στις Στρατιωτικές Αστυνομικές Σχολές, δηλαδή στις Σχολές που έχουν άμεσα εξασφαλισμένη εργασία.
• δύο από τις δέκα σχετίζονται με ξένη γλώσσα.
• η Ιατρική έρχεται στην έβδομη θέση
• ανάμεσα στις δέκα πρώτες Σχολές, μόνο η Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών (ΕΜΠ) είναι από το τέταρτο πεδίο.
Τα έξι τελευταία χρόνια, τα χρόνια της κρίσης, η κτηματαγορά έχει βυθιστεί σε μια κρίση που δύσκολα σε μικρό χρονικό διάστημα μπορεί να βγει από την κρίση. Αυτό δείχνει και το γράφημα 1:
Γράφημα 1: Δείκτης Τιμών Κατοικιών (1997 = 100)
Ως προς τις κατοικίες, το Γράφημα 1 δείχνει ότι χάθηκαν 13,5 χρόνια.
Όταν ο υποψήφιος, οι γονείς του και οι φίλοι του συνειδητοποιούν την κρίση της κτηματαγοράς, αποφεύγει να προτιμήσει κάποια Σχολή των Πολυτεχνείων που σχετίζεται με δομικά έργα.
Το γεγονός αυτό μπορεί να το διαπιστώσει κάποιος και από τα στοιχεία του Πίνακα 2:
Πίνακας 2: Τα 15 Τμήματα ΑΕΙ με τη μεγαλύτερη μείωση της βάσης το 2015 σε σχέση με το 2014
Παρατηρούμε ότι:
• 9 από τις 15 Σχολές με τη μεγαλύτερη μείωση στη βάση το 2015 σε σύγκριση με το 2014, είναι Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανολόγων Μηχανικών.
• οι έξι υπόλοιπες είναι Σχολές Ξένων Γλωσσών και Φιλολογίας
ΠΟΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΤΩΡΑ ΟΙ ΑΕΝ;
Το 2010, το Ίδρυμα Ευγενίδου πραγματοποίησε την πρώτη έρευνα σε όλα τα Λύκεια της χώρας για να αναδείξει το "κλίμα" των τελειοφοίτων σχετικά με τις στάσεις τους και την επιλογή τους για τη Ναυτική Εκπαίδευση.
Τα αποτελέσματα της μελέτης και οι συζητήσεις που ακολούθησαν, διαμόρφωσαν μια καθαρή εικόνα για την προσέλκυση νέων στο Ναυτικό Επάγγελμα.
Με μια ματιά, οι επιπτώσεις της έρευνας του Ιδρύματος Ευγενίδου στα Λύκεια της χώρας...
• το 2009 η Σχολή Πλοιάρχων είχε κενές θέσεις
• το 2011, ένα χρόνο μετά την έρευνα, 1600 υποψήφιοι επέλεξαν τη Σχολή Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού ως ΠΡΩΤΗ επιλογή στο μηχανογραφικό τους δελτίο!!!
Πρώτη φορά στην ιστορία των ΑΕΝ παρατηρήθηκε αυτός ο μεγάλος αριθμός που εξέφρασε ως πρώτη επιλογή Σχολή των ΑΕΝ.
• Η επιλογή αυτή έχει άλλη μία ιστορική σημασία. Ανάμεσα σε όλες τις Σχολές, η Σχολή Πλοιάρχων με 1600 υποψηφίους να την έχουν επιλέξει ως πρώτη επιλογή, μόνο η Νομική Σχολή Αθηνών την ξεπέρασε. Στην πρώτη θέση η Νομική Σχολή Αθηνών, Στη δεύτερη η Σχολή Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού. Άλλη μια ιστορική στιγμή των ΑΕΝ.
• Το 2014 είχε 775 πρώτες προτιμήσεις και βάση εισαγωγής 10338 μόρια. Φέτος η βάση διαμορφώθηκε στα 10278 μόρια. Το γεγονός ότι η βάση των 10278 μορίων είναι μικρή δεν υποβαθμίζει την επιτυχία του πρώτου υποψηφίου για τη Σχολή Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού που συγκέντρωσε 16578 μόρια ή αλλιώς είχε γενικό βαθμό πρόσβασης 17,15.
Η τάση των μορίων, μετά το 2010, έδειξε ότι η έρευνα του Ιδρύματος Ευγενίδου - (Ναυτική Εκπαίδευση) συνέβαλλε σημαντικά στην προσέλκυση των νέων, αλλά και καλών αποφοίτων στην Ανώτατη Εκπαίδευση Ναυτών.
Αυτό διαμορφώνεται και από τα ακόλουθα δύο γραφήματα:
Γράφημα 2: Διαχρονική τάση των μορίων των βάσεων στη Σχολή Πλοιάρχων
Γράφημα 3: Διαχρονική τάση των μορίων των βάσεων στη Σχολή Μηχανικών
Από τα δύο αυτά Γραφήματα προκύπτει ότι:
• μετά το 2010 στις Σχολές Πλοιάρχων και Μηχανικών οι βάσεις εισαγωγικών εξετάσεων δεν έπεσαν στα απογοητευτικά επίπεδα του 2010.
• τα μόρια για τη Σχολή Πλοιάρχων το 2015 διαμορφώθηκαν στα 10278, δηλαδή παρουσίασαν μια πολύ μικρή μείωση σε σύγκριση με το 2014 (-0,6% ή 60 μόρια)
• τα μόρια στη Σχολή Μηχανικών έφτασαν, το 2015, στα 9848. Συγκρίνοντας με τα αντίστοιχα μόρια του έτους 2014 διαπιστώνουμε μια σημαντική αύξηση κατά 5,5% ή 511 μόρια.
Η όλη εικόνα της ανέλιξης των βάσεων στις ΑΕΝ, για την περίοδο 2010-2015, δίνεται στον Πίνακα 3:
Άξιο παρατήρησης, από τα στοιχεία του Πίνακα 3 είναι ότι τα τρία τελευταία χρόνια 2013 - 2015 οι σπουδαστές που προέρχονται από τα εσπερινά σχολεία εμφανίζουν μια συνεχή αύξηση των μορίων.
Συμπεράσματα:
Η παρούσα κρίση δεν έχει επίπτωση μόνο στην οικονομία της χώρας αλλά δημιούργησε προβλήματα και στους αποφοίτους της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Για τον υποψήφιο εισαγωγής στην Ανώτερη και Ανώτατη εκπαίδευση σημαντικό κριτήριο αναδείχθηκε η μελλοντική επαγγελματική του αποκατάσταση. Από το γενικότερο κλίμα που επικρατεί, ο υποψήφιος πιστεύει ότι η αγορά εργασίας εξαρτάται από τις ανάγκες της οικονομικής ανάπτυξης.
Έτσι, ο υποψήφιος, τη στιγμή που συμπλήρωνε το μηχανογραφικό του δελτίο αναρωτιόταν πού να βρίσκεται άραγε η στρατηγική της οικονομικής ανάπτυξης, ποιος θα είναι ο ρυθμός ανάπτυξης και ποια θα είναι η ικανότητα απορρόφησης των αποφοίτων των Ανωτάτων Σχολών, ενώ οι ουρές και τα capital controls συνεχίζονταν.
Οι δεύτερες σκέψεις τον οδηγούσαν στην επιλογή εκείνη που θα εξασφάλιζε και μία θέση εργασίας. Οι στρατιωτικές σχολές, αλλά και οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού προσέφεραν την μελλοντική επαγγελματική εξασφάλιση.
Η οικονομική κρίση είχε επιπτώσεις και στις αποφάσεις των σπουδαστών ως προς την επιλογή της Σχολής τους. Έτσι, οι Πολυτεχνικές Σχολές, που ήταν πρώτες στις προτιμήσεις των υποψηφίων, μειώθηκαν σημαντικά οι βάσεις.
Είναι γεγονός ότι η κρίση άλλαξε τον τρόπο επιλογής σχολής. Η πραγματικότητα οδήγησε του υποψήφιους σε επιλογές μόνο επειδή αυτές δε θα οδηγούσαν στην ανεργία των νέων επιστημόνων.
Οι προοπτικές που προσφέρει το ναυτικό επάγγελμα εξακολουθούν να μένουν ελκυστικές.
Επίσης, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ενώ η πολιτεία δεν παρέχει φοιτητικές εστίες σε όλους και γενικά τα κονδύλια για τη φοιτητική μέριμνα έχουν μειωθεί σημαντικά, έτσι ώστε η "δημόσια και δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση" να βρίσκεται μόνο στα λόγια, οι Ναυτικές Σχολές με την οικονομική συμβολή των Ελλήνων Εφοπλιστών, εξασφαλίζουν στους σπουδαστές και στέγαση και σίτιση.
